Zaczynając prace dla nowego pracodawcy, pracodawca ma obowiązek wystawić umowę o prace. Twoje prawa i obowiązki, w tym prawo do wynagrodzenia ma być określone w umowie o prace.
Ustawa o ochronie środowiska i warunków pracy określa wymagania dotyczące tego, co ma zawierać umowa o pracę, w tym wymagania dotyczące informacji o wynagrodzeniu i innych świadczeniach, do których pracownik jest uprawniony. Nierzadko zdarza się jednak, że umowa w ogóle nie została sporządzona, lub że umowa nie zawiera wystarczających informacji o wynagrodzeniu i innych świadczeniach. Nie oznacza to jednak, że nie należy Ci się wynagrodzenie za wykonywana prace. W przypadkach, gdy umowa nie mówi nic o wynagrodzeniu i innych świadczeniach, będzie musiała zostać uzupełniona wedle punktów wyjścia ustawy o ochronie środowiska i warunków pracy itd.
Termin, w którym wynagrodzenie ma być wypłacane, jest zwykle regulowane w umowie o prace. Jeżeli termin wypłaty wynagrodzenia wbrew wszelkim przeciwnościom nie został określony w umowie o prace, wynagrodzenia ma wedle ustawy o ochronie środowiska i warunków pracy § 14-15(1) być wypłacane dwa razy w miesiącu.
To powiedziawszy, zdarza się ze pracodawca niezależnie od tego co jest napisane w umowie o pracę albo odmawia, albo nie jest w stanie wypłacić wynagrodzenia swoim pracownikom.
Pracodawca kwestionuje roszczenie o wynagrodzenie
W przypadkach, gdy pracodawca odmawia wypłaty wynagrodzenia, powinno się jak najszybciej wysłać pisemne roszczenie do pracodawcy z żądaniem uregulowania zaległego wynagrodzenia. Zalecamy, żeby w piśmie roszczeniowym wyznaczyć rozsądny termin na uregulowanie zaległego wynagrodzenia przez pracodawcę– na przykład 14 dni. Roszczenie powinno również zawierać określenie okresu zakumulowanego wynagrodzenia, w tym należną kwotę i numer konta. Zalecamy również podkreślić, że pismo jest uważane jako zawiadomienie o wszczęciu postepowań sądowych zgodnie z ustawą o sporach, dzięki czemu w przypadku dalszego braku płatności będzie można dochodzić sprawy droga sądowa.
Jeżeli pracodawca nadal nie wypłaci wynagrodzenia, można wnieść skargę pojednawcza (forliksklage) przeciwko pracodawcy, aby otrzymać wyrok nakazujący spłatę roszczenia. Wyrok w sprawie o roszczenie da podstawę przeprowadzenia postepowania egzekucyjnego, jeśli pracodawca nadal nie wypłaci pieniędzy pomimo wyroku narzucającego spłatę roszczenia. Mając wyrok można zażądać, aby komornik sądowy przymusem ściągnął dług od pracodawcy.
Należy pamiętać, że za rozpatrzenie sprawy w sadzie arbitrażowym należy uiścić opłatę sądową, która obecnie wynosi 1 345 NOK. Jeśli wygrasz sprawę, możesz zażądać od pracodawcy pokrycia kosztów sprawy (pamiętaj, że istnieją ograniczenia dotyczące sumy dotyczącej kosztów sprawy jaka można uzyskać), i zwrot opłaty sądowej. W przypadku wniosku o zwrot kosztów i późniejszej przymusowej egzekucji/poboru, należy również uiścić opłatę na rzecz komornika sądowego. Łącznie opłata za przymusowy pobór wynosi 2 824 NOK. Również ta opłatę można zażądać, żeby została zwrócona przez pracodawcę.
Czy mogę ubiegać się o kompensatę za opóźnione wynagrodzenie?
Niestety nie ma się prawa do odszkodowania/kompensaty za opóźnione wypłacenie wynagrodzenia. Aczkolwiek ma się prawo do odsetek od zaległych płatności od dnia, w którym wypłata powinna być wypłacona do dnia uregulowania zaległej wypłaty. Stopa procentowa odsetek (forsinkelsesrentesatsen) jest korygowana dwa razy w roku i można łatwo obliczyć należące się odsetki korzystając z kalkulatora odsetek (forsinkelsesrentekalkulatoren). Na dzień dzisiejszy stopa procentowa odsetek za opóźnienia wynosi 8,5%.
Pracodawca nie jest w stanie zapłacić
Jeżeli pracodawca nie jest w stanie zapłacić, procedura jest częściowo taka sama jak w przypadkach, gdy pracodawca odmawia wypłaty wynagrodzenia. Najpierw należy wysłać roszczenie do pracodawcy, żądając uregulowania należnego wynagrodzenia w określonym terminie.
Jeśli pracodawca w ciągu 4 tygodni od złożenia roszczenia o uregulowanie należności nie wypłaci pieniędzy, zalecamy złożenie powiadomienia o zamiarze złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Powodem tego jest to, że gdy pracodawca nie może zapłacić, zwykle jest to spowodowane tym że pracodawca nie ma środków na pokrycie bieżących wydatków, w tym wynagrodzenia dla swoich pracowników.
Jak pracodawca po wysłaniu powiadomienia o zamiarze złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dalej nie wypłaci zaległej wypłaty, kolejnym krokiem będzie złożenie wniosku o otwarcie postepowania upadłościowego do sadu. Można zatem złożyć wniosek o bankructwo pracodawcy i zarazem zażądać pokrycia niewypłaconego wynagrodzenia przez państwowy system gwarancji wynagrodzeń (lønnsgarantiordningen).
Należy pamiętać ze wymagania dotyczące tego co powinno zawierać powiadomienie o zamiarze złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości itp. są bardzo surowe. Dlatego rozsądne może być zasięgnięcie pomocy prawnej w związku z sformułowaniem powiadomienia o zamiarze złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i dalszymi procesami. Co do niezbędnych wydatków na pomoc prawną, można zażądać żeby zostały one pokryte w ramach systemu gwarancji wynagrodzeń (lønnsgarantiordningen).
Krótko podsumowując
Niezależnie od przyczyny niewywiązania się z płatności ze strony pracodawcy, generalnie zalecamy, aby roszczenie zostało złożone szybko i żeby nie czekać zbyt długo z dochodzeniem roszczenia droga sądowa jeśli pracodawca nie ureguluje długu. Jeżeli będzie się zwlekać zbyt długo z dochodzeniem roszczenia, można ryzykować utratę prawa do wypłaty wynagrodzenia z powodu bezczynności lub przedawnienia. Jeżeli nie masz pewności, jak postąpić, zalecamy skontaktować się z prawnikiem który będzie w stanie pomóc Ci w odzyskaniu zaległego wynagrodzenia.
Autor: aplikantka prawna Zaneta Izabela Baczkowska.
Zapraszamy do niezobowiązującej rozmowy pod numerem telefonu: +47 40 00 36 60 lub post@tonset.no, bądź bezpośredniego kontaktu z Izabela pod numerem telefonu: +47 413 86 658 lub izabela@tonset.no.